Design jako narzędzie innowacji. Nowy raport Obserwatorium Designu pokazuje potencjał regionu

W ramach działania Sieci Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych (SO RIS) w województwie śląskim powstał raport specjalistyczny w obszarze designu, opracowany przez konsorcjum w składzie: Zamek Cieszyn, Akademia WSB oraz Katowice Miasto Ogrodów im. Krystyny Bochenek. Publikacja dostarcza przekrojowej diagnozy stanu projektowania w regionie i ukazuje rolę designu jako narzędzia innowacji – społecznej, kulturowej, technologicznej i gospodarczej.

Czym dziś jest design?

Raport redefiniuje rozumienie designu – to nie tylko projektowanie produktów czy grafiki użytkowej, ale przede wszystkim systemowe podejście do rozwiązywania złożonych problemów. Design to strategia, narzędzie zmian i sposób myślenia, który łączy kreatywność, empatię, analizę danych i współpracę międzysektorową.

W tym ujęciu projektant staje się nie tylko twórcą formy, ale również moderatorem procesów, które mają realny wpływ na jakość życia – od przestrzeni publicznej, przez usługi zdrowotne, po komunikację wizualną instytucji.

Globalne trendy, śląskie odpowiedzi

Obserwatorium wskazuje, że wzorce i wyzwania obecne na świecie są coraz wyraźniej widoczne także w działaniach projektantów z województwa śląskiego. Wśród dominujących trendów zidentyfikowano:

• projektowanie inkluzywne, uwzględniające różnorodność użytkowników (np. osób neuroatypowych),
• zrównoważony rozwój – wykorzystanie materiałów recyklingowych, podejście „less but better”,
• lokalność jako zasób – powrót do tradycji rzemieślniczych i śląskiej estetyki,
• design usług i komunikacji – w sektorze publicznym, edukacji i kulturze.

Analiza projektów zgłaszanych do konkursu „Śląska Rzecz” pokazała, że twórcy i twórczynie z województwa śląskiego nie tylko śledzą międzynarodowe trendy, ale również tworzą rozwiązania odpowiadające na realne potrzeby społeczności lokalnych.

Design w Śląskim – stan obecny

Raport przedstawia również diagnozę trzech grup interesariuszy: projektantów, przedsiębiorców oraz instytucji publicznych i kulturalnych. Wnioski z badań wskazują, że województwo śląskie posiada silne i różnorodne środowisko projektowe, z dobrze rozwiniętą ofertą edukacyjną i wsparciem instytucjonalnym. Podczas analizy zauważono także wzrost świadomości roli designu wśród przedsiębiorców i administracji. Wciąż jednak potrzebne są działania edukacyjne i wspierające współpracę. Raport pokazał, że brakuje systemowego wsparcia dla wdrażania designu jako narzędzia innowacji w sektorze publicznym i MŚP.

Design to inwestycja w przyszłość

W regionie o silnych przemysłowych korzeniach i jednocześnie intensywnej transformacji społeczno-gospodarczej, design staje się kluczowym narzędziem budowania nowej tożsamości i przewagi konkurencyjnej. Jak pokazuje raport, w województwie śląskim działa dynamiczne, wrażliwe i kompetentne środowisko projektowe, które warto wspierać i rozwijać.

Raport stanowi punkt wyjścia do kolejnych działań – zarówno analitycznych, jak i edukacyjnych. Będzie służyć jako baza wiedzy do budowania polityk wspierających rozwój designu i wzmacniania jego roli w procesach innowacyjnych w regionie.

Design to nie moda – to narzędzie zmiany. Dobrze zaprojektowany region to taki, który lepiej odpowiada na potrzeby mieszkańców, szybciej się rozwija i efektywniej reaguje na wyzwania przyszłości.

Pełna treść raportu specjalistycznego Obserwatorium Designu dostępna jest do pobrania poniżej