INNOBSERVATOR SILESIA
Regionalna Platforma i Obserwatorium Innowacji Województwa Śląskiego

Końcowy raport z postępu prac projektu Design4Innovation został oficjalnie zatwierdzony - czas na podsumowania.

Początki wspierania designu przez województwo śląskie

Design w województwie śląskim jest obecny od wielu lat.  W latach 2010 do 2013 projekt Design Silesia przybliżał przedsiębiorcom, samorządom oraz środowisku akademicko-naukowemu czym jest  design. Oprócz wykładów, konferencji znalazły się sesje warsztatowe, umożliwiające praktyczne poznanie narzędzi służących do projektowania usług w różnych sektorach.

Projekt, realizowany we współpracy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, z Akademią Sztuk Pięknych w Katowicach, Politechniką Śląską w Gliwicach, Ars Cameralis Silesiae Superioris, Zamkiem Cieszyn oraz PDR - The National Centre for Product Design and Development Research / Cardiff Metropolitan University (Wielka Brytania), promował design w rozwoju usług i projektowaniu nastawionym na użytkowników.

Design for Innovation- 6 lat wspólnej drogi i dużo sukcesów

Dzięki stworzonej sieci i nawiązanej współpracy, w 2017 roku rozpoczął się międzynarodowy projekt Design4Innovation w ramach Programu Interreg Europa. Osiem europejskich instytucji skupionych na wspieraniu i rozwoju designu postawiło sobie za cel: 

• włączenie designu do programów wsparcia dla MŚP,
• monitoring wykorzystania designu i zasad projektowania przez MŚP w celu wprowadzania pożądanych przez odbiorców produktów i usług,
• wsparcie władz (regionalnych i centralnych) mające na celu wypracowanie, wdrożenie oraz monitorowanie Planów Działań na rzecz designu dla innowacji.

Lider projektu: Wielka Brytania - PDR Cardiff Metropolitan University http://pdronline.co.uk/

Partnerzy projektu:

• Belgia - Flanders Innovation & Entrepreneurship http://www.vlaio.be/english
• Grecja - KEPA Business and Cultural Development Centre http://www.e-kepa.gr/frontend/index.php?chlang=EN
• Łotwa - Investment and Development Agency of Latvia (LIAA) http://www.liaa.gov.lv/en
• Malta - Culture Directorate, Ministry for Justice, Culture and Local Government
• Polska - Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego http://ris.slaskie.pl/
• Hiszpania - Galician Agency of Innovation http://gain.xunta.gal/
• Hiszpania - Barcelona Design Centre http://www.bcd.es/en/page.asp?id=1

Głównym założeniem projektu było wypracowanie planów działań mających na celu wykorzystanie designu i zasad projektowania przez firmy z terenu województwa śląskiego
(a pośrednio także przez współpracujące z nimi instytucje i ośrodki naukowe), tak by były one bardziej konkurencyjne i nastawione na odbiorców. Ponadto projekt zakładał integrację partnerów na rzecz realizacji założeń polityki innowacyjnej i wdrażania programów funduszy strukturalnych, jak i budowanie zdolności w zakresie projektowania innowacyjnej polityki regionalnej przy wykorzystaniu metod projektowania (design-driven innovation). Projekt był doskonałą okazją do promocji polityki zorientowanej na użytkownika (user-centered) poprzez implementację metod projektowania na poziomie regionalnym i krajowym.

Projekt Design 4 Innovation, poprzez promowanie designu i zasad dobrego projektowania, jako narzędzi dla innowacji opartych na użytkownikach, pozwolił stworzyć bardziej pożądane przez odbiorców produkty i usługi. Wpłynęło to na zwiększenie konkurencyjności i zysków MSP, a tym samym przyspieszyło ich rozwój.

Strona internetowa projektu Design 4 Innovation

Nasze sukcesy

W ramach projektu odbyło się 9 spotkań partnerskich oraz 84 wydarzenia Policy Learning (1,200 uczestników), 65 spotkań upowszechniających (2,140 uczestników).  W wyniku tego powstało 8 Planów Działań przy zaangażowaniu 256 osób. Dodatkowo 80 osób, blisko zaangażowanych w realizację projektu, wskazało na wzrost swoich kompetencji, a 70% z nich na wysokim poziomie.

Powstały 4 materiały audiowizualne 'Design & SMEs', 3 broszury związane z designem, 80 informacji medialnych, a także wyłoniono 18 dobrych praktyk. Nie dziwi więc, że strona D4I była drugą najczęściej odwiedzaną stroną internetową w ramach programu Interreg Europa.

Projekt D4I został nominowany także do nagrody Regiostars za 2021. Zostaliśmy również zaprezentowani przez Komisję Europejska jako modelowy projekt współpracy międzyregionalnej.

Najważniejsze to mieć dobry plan

W ramach projektu przyjęto Plan Działań – Design Action Plan (DAP) w zakresie polityki Designu wypracowany wspólnie ze środowiskiem naukowym, projektantami i przedsiębiorcami.

Action Plan obejmuje 6 kluczowych działań dla jak najszerszego wykorzystania designu w Województwie Śląskim:

• Włączenie designu w ramach zakupu usług proinnowacyjnych dla MŚP.
• Utworzenie Obserwatorium w obszarze Designu.
• Profesjonalizacja usług Instytucji Otoczenia Biznesu oraz firm z obszaru Designu.
• Promocja Designu dla innowacji w regionie – Śląskie Przemyślane.
• Design dla innowacji w sektorze publicznym.
• Doradztwo i edukacja w zakresie społecznej odpowiedzialności.

Plan Działań opiera się na dwóch horyzontach czasowych – obecnej i przyszłej perspektywie finansowej. Kluczowe wyzwania, które należy podjąć w województwie śląskim w obszarze designu to przede wszystkim: wzmocnienie kompetencji i wpływu firm i podmiotów wspierających design w regionie, kształtowanie świadomości czym jest design i wzmacnianie jego znaczenia dla zwiększania konkurencyjności regionu, a także promocja współpracy podmiotów na rzecz wzmacniania regionalnego ekosystemu designu. 

Działania i wnioski płynące z projektu D4I

Działania projektu Design4Innovation wpłynęły już na wprowadzenie nowego systemu wsparcia realizowanego w ramach RPO WSL 2014-2020. MŚP mogą teraz korzystać z zakupu usług proinnowacyjnych. Ponadto, dobre praktyki dostarczane w ramach projektu pozwoliły na proces aktualizacji inteligentnych specjalizacji regionu. W rezultacie przemysły wschodzące ostały rozszerzone o przemysły kreatywne. To wyraźnie dowodzi, że projekt Design4Innovation już teraz generuje znaczące bodźce dla regionalnej polityki innowacyjnej opartej na przedsiębiorczym procesie odkrywania. Nie tylko jest ona wspierana przez wiedzę o projekcie, ale także wdrażana przez interesariuszy regionalnego ekosystemu innowacji.

Najbliższe plany?

W najbliższym czasie nasza uwaga będzie skierowana na finalizację kolejnego punktu Action Planu, tj. utworzenie Obserwatorium Specjalistycznego w obszarze Designu, a także aplikowanie do międzynarodowego projektu, którego celem będzie włączenie zasad NEB, czyli Nowego Europejskiego Bauhausu do regionalnej polityki rozwoju w regionach partnerskich. Dzięki zaangażowaniu partnerów z Hiszpanii, Francji, Finlandii, Łotwy i Grecji w wymianę wiedzy na temat tego, jak europejskie regiony wdrażają w swoich strategiach rozwoju trzy uzupełniające się wartości Nowego Europejskiego Bauhausu tj.:

• Zrównoważony rozwój
• Estetykę
• Włączenie,

możliwa będzie poprawa instrumentów polityki rozwoju regionów partnerskich.

Zachęcamy do zapoznania się tematem Nowego Europejskiego Bauhausu, np. poprzez dostępny na stronach Unii Europejskiej Progress Report https://new-european-bauhaus.europa.eu/about/progress-report_pl  który przedstawia kluczowe działania i osiągnięcia inicjatywy od momentu przyjęcia komunikatu w sprawie Nowego Europejskiego Bauhausu we wrześniu 2021 roku i stanowi podstawę do kontynuacji dyskusji na temat przyszłych kierunków rozwoju tej inicjatywy.

Źródło: UMWSL/RIS